
tel./fax (0048) 75 76 76 470
www.euroregion-nysa.eu
biuro@euroregion-nysa.pl
Zabytki architektury przemysłowej i techniki

Pierwsze w tym roku posiedzenie grupy roboczej OCHRONA ZABYTKÓW odbyło się 14. lutego b.r. w czeskim miasteczku Lomnice nad Popelkou. Głównym przedmiotem obrad była specyficzna dziedzina, jaką jest obszerna, ale traktowana „niszowo”, tematyka ochrony zabytków techniki, budownictwa inżynieryjnego oraz architektury przemysłowej.
Znamienny był wybór miejsca obrad. To od dawna nieczynna, XIX-wieczna fabryka lnu i jedwabiu zakupiona przez lokalnego pasjonata zabytków techniki. Ten obiekt jest stopniowo przystosowywany do funkcji placówki łączącej użyteczność publiczną i działalność komercyjną (np. organizacja wesel). Właściciel, z zawodu mechanik, człowiek młody i dynamiczny ma m.in. imponującą kolekcję starych motocykli, które wspólnie z pracownikami specjalizującymi się w konserwowaniu urządzeń technicznych, poddaje renowacji.
Czescy koledzy zaprezentowali inne przykłady architektury przemysłowej, wobec których stosowane są zasady ochrony konserwatorskiej.
Strona niemiecka przedstawiła jeden, ale szczególnie charakterystyczny przykład dawnej elektrowni Hirschfelde. Jako jedno z głównych źródeł degradacji środowiska w obszarze "Czarnego Trójkąta", zamknięta w latach 90-tych - zachowuje jednak cechy nadające temu kompleksowi walory zabytku przemysłowego. Działa tam fundacja (Stiftung Hirschfelde) mająca za cel jego rewitalizację i nadanie dawnej elektrowni nowych funkcji, m.in jako atrakcji turystycznej. Jest to opcja powszechnie akceptowana, ale okazuje się, że jej urzeczywistnianie natrafia na różne trudności.
Ze strony polskiej przekazano partnerom informacje o sytuacji zabytków industrialnych, m.in. przywołując jako dobry przykład zespół huty "Julia" w Piechowicach, ale też bardzo naganny przypadek rozbiórki zabytkowej przędzalni zakładów "Orzeł" w Mysłakowicach.
Grupa Robocza OCHRONA ZABYTKÓW trzyma się reguły spotkań odbywanych rotacyjnie co kwartał. Kolejne posiedzenie grupy będzie poświęcone problemom domów przysłupowych i odbędzie się w końcu maja w "Domu Kołodzieja" w Zgorzelcu.
(red.)